Resumo Este artigo investiga o parentesco, tanto “de santo” quanto “de sangue”, a partir de uma etnografia do terreiro de candomblé Ilê Iyá Omi Axé Iyamassé (mais conhecido como Gantois), em Salvador, Bahia. O tema que abordo baseia-se numa reflexão sobre o parentesco no candomblé, mais especificamente sobre os modelos de transmissão dos orixás (e de outras entidades) entre os membros de uma mesma família e as possíveis conexões entre esses modelos e alguns dos princípios daqueles que se convencionou chamar "novos estudos do parentesco". O objetivo deste artigo é, portanto, analisar a questão do “parentesco de santo”, entendido como a rede familiar que surge a partir da feitura do noviço em um terreiro de candomblé, e do “parentesco de sangue”, a família consanguínea do iniciado, questionando assim a separação entre elas.
Abstract This article focuses on kinship relations established both through the “saints” (parentesco de santo) and through blood relations (parentesco de sangue), in the Candomblé temple of Ilê Iyá Omi Axé Iyamassé (better known as Gantois), situated in Salvador, Bahia, Brazil. I reflect on kinship relations in Afro-Brazilian religions, and more specifically on the models for the transmission of the orishas (and other entities) between family members, as well as the possible connections between those models and some of the principles of the so called “new kinship studies”. This article therefore aims to analyse the matter of “saint kinship”, seen as the family network that is created after a novice`s initiation into a Candomblé temple, and “blood kinship”, the consanguineal family of the initiate, weaving differences and connections between one and the other.
Resumen Este artículo investiga el parentesco, tanto “de santo” como “de sangre”, desde una etnografía del terreiro Ilê Iyá Omi Axé Iyamassé (más conocido como Gantois) en Salvador, Bahía. El tema que abordo se basa en una reflexión sobre el parentesco en el candomblé, más específicamente sobre los modelos de transmisión de los orixás (y de otras entidades) entre los miembros de una misma familia y las posibles conexiones ente estos modelos y algunos de los principios de esos que se convino en llamar “nuevos estudios de parentesco”. El objetivo del artículo es, por lo tanto, analizar el problema del “parentesco de santo’, entendida como la red familiar que surge a partir de la hechura del novicio en un terreiro de candomblé, y del “parentesco de sangre”, la familia consanguínea del iniciado, cuestionando así la separación ente ellas.