Acessibilidade / Reportar erro

Neuroesquistossomose

Neuroschistosomiasis

Resumos

Fatores epidemiológicos, imunológicos e fisiopatológicos são comentados. Dois casos de radiculomielite são apresentados, ambos com epidemiologia, coprologia e síndrome do LCR compatíveis a esquistossomose mansônica. Na ausência de sinais de compressão do SN invoca-se agressão neuronal à distância através de toxinas liberadas, como provável etiologia. Enfatiza-se a necessidade de diagnóstico pelo LCR, bem como seu estudo em pacientes suspeitos, com síndromes neurológicas sem etiologia determinada. Justifica-se o uso de praziquantel e a associação de corticoesteróides.


The low incidence of mansonic shistosomiasis involving the nervous system calls our attention in a country where 12 million people carry the intestinal form of the disease. Also, during autopsies the incidence of the parasites eggs occurs three to four times more often than the cases diagnosed in life. Therefore, new investigations become necessary around endemic areas. The cerebrospinal fluid syndrome of the neuroshistosomiasis must be searched among patients from endemic areas who present neurological symptoms and which cause is unknown. The propable protein liberation giving signs in the CSF and causing the desmielinization or the axonal degeneration at a distance is emphasized among the physiopathological factors. Two cases of neuroradiculomielitis with positive copro analysis and CSF syndrome for mansonic shistosomiasis are presented and discussed; both were treated with success using praziquantel in association with steroids for a period of fourteen days.


Neuroesquistossomose

Neuroschistosomiasis

Andyr Nazareth Andrade

Professor Adjunto do ICS, Universidade Federal da Bahia; chefe do Departamento de Neurologia do Ambulatório Rafael-Monte Tabor, Salvador-Bahia

RESUMO

Fatores epidemiológicos, imunológicos e fisiopatológicos são comentados. Dois casos de radiculomielite são apresentados, ambos com epidemiologia, coprologia e síndrome do LCR compatíveis a esquistossomose mansônica. Na ausência de sinais de compressão do SN invoca-se agressão neuronal à distância através de toxinas liberadas, como provável etiologia. Enfatiza-se a necessidade de diagnóstico pelo LCR, bem como seu estudo em pacientes suspeitos, com síndromes neurológicas sem etiologia determinada. Justifica-se o uso de praziquantel e a associação de corticoesteróides.

SUMMARY

The low incidence of mansonic shistosomiasis involving the nervous system calls our attention in a country where 12 million people carry the intestinal form of the disease. Also, during autopsies the incidence of the parasites eggs occurs three to four times more often than the cases diagnosed in life. Therefore, new investigations become necessary around endemic areas. The cerebrospinal fluid syndrome of the neuroshistosomiasis must be searched among patients from endemic areas who present neurological symptoms and which cause is unknown. The propable protein liberation giving signs in the CSF and causing the desmielinization or the axonal degeneration at a distance is emphasized among the physiopathological factors. Two cases of neuroradiculomielitis with positive copro analysis and CSF syndrome for mansonic shistosomiasis are presented and discussed; both were treated with success using praziquantel in association with steroids for a period of fourteen days.

Texto completo disponível apenas em PDF.

Full text available only in PDF format.

Caixa Postal 2132 - Rio Vermelho - 40000 - Salvador, BA - Brasil.

  • 1. ABATH, G.M. & BARBOSA, A.V. - Esquistossomose do SNC: revisão da literatura e relato de um novo caso. Ann. Fac. Med. Univ. Recife 20:401, 1960.
  • 2. ALEMAN, G.C. - Localizacion ectópica aparentemente asintomática de huevos de Schistosoma mansoni en el encéfalo: reporte de cuatro casos. Arch. Hosp. Vargas 8:71, 1966.
  • 3. ANDRADE, Z.A. & QUEIROZ, A.C. - Esquisotosomiasis del SNC. In G.T. Gonzalez (ed.): Infecciones dei Sistema Nervioso Central. Ed. Fondo Educativo Interamerica, Bogotá, 1978.
  • 4. COHEM, J.: CAPILDEO, R.: CLIFFORD ROSE, F. & PALLIS, G. - Shistosomal myelopathy. Brit. med. J. 1:1258, 1977.
  • 5. GALHARDO, I.; GALHARDO, N. & SPINA-FRANÇA, A. - Proteinograma do líquido cefaloraqueano na esquistossomose mansônica. Arq. Neuro-Psiquiat. (São Paulo) 30:126, 1972.
  • 6. LESSA, L.M. - Contribuição psiquiátrica ao estudo da esquistossomose mansônica. Tese UFBa. Salvador. 1974.
  • 7. LIVRAMENTO, J.A.; MACHADO, L.R.; Da SILVA, L.C. & SPINA-FRANÇA, A. - Síndrome do líquido cefalorraqueano na neuroesquistossomose. Arq. Neuro-Psiquiat. (São Paulo) 43:372, 1985.
  • 8. MATTOSINHO-FRANÇA, L.C.; MELARAGNO FILHO, R. & TENUTO, R.A. - Comprometimento cerebral na esquistossomose mansônica. Rev. paul. Med. 67:223, 1965.
  • 9. MELBRIN, T. & VAHLQUIST, B. - The antibody pattern in representative groups of Ethiopian village children. Acta paed. scand. 57:385, 1968.
  • 10. OLIVEIRA, C. & ALENCAR, A. - Esquistossomose da medula: apresentação de um caso, revisão da literatura, fisiologia e clínica. J. bras. Neurol. 16:91, 1964.
  • 11. PERPETUO, F.O.L. & RODRIGUES, P.A. - Esquistossomose medular. Rev. Assoc. med. Minas Gerais 24:173, 1973.
  • 12. QUEIROZ, A.C. - O envolvimento do sistema nervoso central na esquistossomose mansônica. Rev. Pat. trop. 3:255, 1974.
  • 13. QUEIROZ, A.C. - Lesões do plexo coróide na esquistossomose mansônica. Arq. Neuro-Psiquiat. (São Paulo) 39:317, 1981.
  • 14. QUEIROZ, A.C. - Estudo do plexo coróide na esquistossomose mansônica: relação dos depósitos proteicos com a presença de glomerulonefrite associada. Acta med. port. 5:219, 1984.
  • 15. RASO, P.; TAFURI, W.L.; ALMEIDA Jr., N.; RODRIGUES, J.A.; SANTIAGO, J.M. & ROCHA, L.F. - Hemorragia cerebral maciça devida a Shistosoma mansoni. O Hospital 65:79, 1964.
  • 16. ROSEMBRAM, R.M.; ISHU, N.; TAMOWITZ, H. & WITTNER, M. - Schistosomiasis mansoni of the spinal cord: report of a case. Amer. J. trop. Med. Hyg. 21:182, 1971.
  • 17. SCAFF, M.; RIVA, D. & SPINA-FRANÇA, A. - Meningomielorradiculopatia esquistossomótica. Arq. Neuro-Psiquiat. (São Paulo) 29:227, 1971.
  • 18. SPINA-FRANÇA, A. & AMATO NETO, V. - O líquido cefalorraquidiano na esquistossomose mansônica. Rev. paul. Med. 46:274, 1955.
  • 19. VIEIRA DA SILVA, L.L. - Contribuição ao estudo da neuroesquistossomose. Boi. Centro Estudos Hosp. Servidores do Estado (Rio de Janeiro) 15:95, 1963.

Datas de Publicação

  • Publicação nesta coleção
    29 Jun 2011
  • Data do Fascículo
    Set 1986
Academia Brasileira de Neurologia - ABNEURO R. Vergueiro, 1353 sl.1404 - Ed. Top Towers Offices Torre Norte, 04101-000 São Paulo SP Brazil, Tel.: +55 11 5084-9463 | +55 11 5083-3876 - São Paulo - SP - Brazil
E-mail: revista.arquivos@abneuro.org