Acessibilidade / Reportar erro

Pampatherium Paulacoutoi, uma nova espécie de tatu gigante da Bahia, Brasil (Ledentata, Dasypodidae)

Resumo

The «Gruta das Onças», a cave situated in the Caatinga do Moura district, municipulity of Jacobina, Bahia State, has been a rich source of fossils (Cartelle & Bohórquez, 1982 and Cartelle, 1983). In this same fóssil bed we have found large quantities of skeletal pieces of Eremotherium laurillardi (Lund, 1842), together voith Nothrotherium maquinense Lydekker, 1889, Smilodon populator populator Lund, 1842 and a series of skeletal pieces of the giant armadillo vohich is the object of our present study. In this study we have given special emphasis to the cranium; a comparative study of related species, especially Pampatherium humboldti (Lund), 1839, is made.


Pampatherium Paulacoutoi, uma nova espécie de tatu gigante da Bahia, Brasil (Ledentata, Dasypodidae)

Castor Cartelle GuerraI; German Arturo Bohorquez MahechaII

IDepartamento de Ciências Biológicas da Pontifícia Universidade Católica de Minas Gerais

IIDepartamento de Ciências Biológicas da Pontifícia Universidade Católica de Minas Gerais e Instituto de Ciências Biológicas da Universidade Federal de Minas Gerais

ABSTRACT

The «Gruta das Onças», a cave situated in the Caatinga do Moura district, municipulity of Jacobina, Bahia State, has been a rich source of fossils (Cartelle & Bohórquez, 1982 and Cartelle, 1983). In this same fóssil bed we have found large quantities of skeletal pieces of Eremotherium laurillardi (Lund, 1842), together voith Nothrotherium maquinense Lydekker, 1889, Smilodon populator populator Lund, 1842 and a series of skeletal pieces of the giant armadillo vohich is the object of our present study. In this study we have given special emphasis to the cranium; a comparative study of related species, especially Pampatherium humboldti (Lund), 1839, is made.

Texto completo disponível apenas em PDF.

Full text available only in PDF format.

Agradecimentos

Ao CNPq (Conselho Nacional de Desenvolvimento Científico e Tecnológico), que nos concedeu o apoio financeiro necessário para as pesquisas de campo.

A nossos alunos José Enemir dos Santos, Edeltrudes Maria Valadares Calaça, Dália Rizel Nogueira, Virgínia Simão Abuhid, Gisele Lessa e João B. Drumond, pela ajuda que nos têm dedicado. Da mesma maneira os colegas Profs. N. Carnevalli e S. Rigueira.

Aos Srs. Manoel Antnio de Carvalho e Paulo Teodoro do Nascimento, funcionÁrios do Depto. de Ciências Biológicas da PontifÍcia Universidade Católica de Minas Gerais, pela colaboração que sempre nos prestam.

Ao Prof. Altamirando Marques pelo apoio que sempre tem dado à Equipe de Paleontologia da PUC-MG, quando das escavações na Gruta das Onças.

Ao Reitor da PUC-MG, Prof. Gamaliel Herval, pelo estimulo que nos proporciona ao acreditar no nosso trabalho.

Finalmente aos Srs. Jairo Drummond e Mário Pinho que realizaram os desenhos constantes neste trabalho.

A todos os nossos agradecimentos.

REFERÊNCIAS

BRONN, H. G.. 1838. Lethaea geogn. 2: 1258.

BORDAS, A. F., 1939. Craniometría y región auditiva de Clamytherium typum Ameghino. Physis, B. Aires 5(14): 447-459, 3 figs.

CARTELLE, C, 1938. Tesouro fóssil no sertão baiano. Ciência Hoje 5 : 36-43.

CARTELLE. C. & G. A. BOHORQUEZ, 1928. Eremotherium aurillardi Lund, 1842. Parte I. Determinação específica e dimorfismo sexual. Iheringia (Geol.) 7: 45-63, 4 figs.

CASTELLANOS, A., 1957. Nuevos gêneros de ciamitérios y de ciervo y una nueva espécie de Phohophorus. Ameghiniana 1(3): 5-14, 4 figs.

COUTO, C. de P., 1954. Sobre um gliptodonte do Uruguai e um tatu fóssil do Brasil. /Dep. nac. Prod. min./ Notas prelim. Estudos 801-10.

COUTO, C. de P., 1980. Um tatu gigante do Pleistoceno de Santa Catarina. An. Acad. bras. Cienc. 52(3): 527-531.

CUNHA, F. L. S., 1978. Explorações paleontológicas no Pleistoceno do Rio Grande do Norte, 46 pp., 12 pls. Escola Superior de Agricultura. Mossoró .

FERIGOLO, J., 1981. Osteologiu do sincrânio e odontologia de Euphactus sexcintus, 311 pp., figs. Dissertação, Curso de Pós-Graduação em Geocincias, UFRGS, Poêrto Alegre.

HOFFSTETTER, R., 1952. Les mammifères pléistocènes de la République de l'Équateur. Mém. Soc. geól. Fr. (n.s.) 21(1-4): 1-391, pis. I-VII.

HOFFSTETTER, R., 1953. Sur la présence d'un tatou géant Holmesina dans le Pléistocène de l'Équateur (Amérique du Sud). C. r. Somm. Soc. geól. Fr. 6.

JAMES, G. T., 1957. An edentate from the Pleistocene of Taxas. J. Paleont. 31: 797-808.

MONES. A. & J. C. FRANCIS, 1973. Lista de los vertebrados fósiles del Uruguay. II (Mammalia). Com. paleont. Mus. Hist. nat. Montev. 4(1): 39-97.

OERSTED, H. C. 1839. Oversigt over det Kongelike Danske Videnskabernes Selskabs Forhandlinger og dets Medlemmers Arbeiter i Aaret 1838, pp. 5-14. Copenhagen.

SIMPSON, G. G., 1930. Holmesina septentrionalis, extinet giant armadillo of Florida. Am. Mus. Novit. 442: 1-10.

WINGE. H, 1915. Jordfunde og nulevende (Edentata) fra Lagoa Santa, Minas Gerais, Brasilien. E. Mus Lundii, Copenhagen 5(3): 1-321, 42 pis.

  • BRONN, H. G.. 1838. Lethaea geogn. 2: 1258.
  • BORDAS, A. F., 1939. Craniometría y región auditiva de Clamytherium typum Ameghino. Physis, B. Aires 5(14): 447-459, 3 figs.
  • CARTELLE, C, 1938. Tesouro fóssil no sertão baiano. Ciência Hoje 5 : 36-43.
  • CARTELLE. C. & G. A. BOHORQUEZ, 1928. Eremotherium aurillardi Lund, 1842. Parte I. Determinação específica e dimorfismo sexual. Iheringia (Geol.) 7: 45-63, 4 figs.
  • 5
    CASTELLANOS, A., 1957. Nuevos gêneros de ciamitérios y de ciervo y una nueva espécie de Phohophorus. Ameghiniana 1(3): 5-14, 4 figs.
  • COUTO, C. de P., 1954. Sobre um gliptodonte do Uruguai e um tatu fóssil do Brasil. /Dep. nac. Prod. min./ Notas prelim. Estudos 801-10.
  • COUTO, C. de P., 1980. Um tatu gigante do Pleistoceno de Santa Catarina. An. Acad. bras. Cienc. 52(3): 527-531.
  • CUNHA, F. L. S., 1978. Explorações paleontológicas no Pleistoceno do Rio Grande do Norte, 46 pp., 12 pls. Escola Superior de Agricultura. Mossoró
  • FERIGOLO, J., 1981. Osteologiu do sincrânio e odontologia de Euphactus sexcintus, 311 pp., figs. Dissertação, Curso de Pós-Graduação em Geocincias, UFRGS, Poêrto Alegre.
  • HOFFSTETTER, R., 1952. Les mammifères pléistocènes de la République de l'Équateur. Mém. Soc. geól. Fr. (n.s.) 21(1-4): 1-391, pis. I-VII.
  • HOFFSTETTER, R., 1953. Sur la présence d'un tatou géant Holmesina dans le Pléistocène de l'Équateur (Amérique du Sud). C. r. Somm. Soc. geól. Fr. 6.
  • JAMES, G. T., 1957. An edentate from the Pleistocene of Taxas. J. Paleont. 31: 797-808.
  • MONES. A. & J. C. FRANCIS, 1973. Lista de los vertebrados fósiles del Uruguay. II (Mammalia). Com. paleont. Mus. Hist. nat. Montev. 4(1): 39-97.
  • OERSTED, H. C. 1839. Oversigt over det Kongelike Danske Videnskabernes Selskabs Forhandlinger og dets Medlemmers Arbeiter i Aaret 1838, pp. 5-14. Copenhagen.
  • SIMPSON, G. G., 1930. Holmesina septentrionalis, extinet giant armadillo of Florida. Am. Mus. Novit. 442: 1-10.
  • WINGE. H, 1915. Jordfunde og nulevende (Edentata) fra Lagoa Santa, Minas Gerais, Brasilien. E. Mus Lundii, Copenhagen 5(3): 1-321, 42 pis.

Datas de Publicação

  • Publicação nesta coleção
    28 Ago 2009
  • Data do Fascículo
    1983
Sociedade Brasileira de Zoologia Caixa Postal 19020, 81531-980 Curitiba PR Brasil, Tel./Fax: +55 41 3266-6823, - Curitiba - PR - Brazil
E-mail: sbz@bio.ufpr.br